چگونه مصاحبه کنیم ؟ در جلسات استخدام چه سوالاتی بپرسیم که بتوانیم زوایای پنهان و مورد نیاز شغل را در فرد کشف کنیم؟ آیا میدانید هزینه استخدام اشتباه ۳ تا ۶ برابر حقوق دریافتی کارمند است؟ مصاحبه اصولی چگونه است؟
چند روز پیش مصاحبهای داشتم برای استخدام پرسنل که در طی مصاحبه، مصاحبه شونده کنترل خود را از دست داد و دست به اعتراض زد. من سعی کردم ایشان را آرام کنم که اتفاقات جالبی افتاد. این بود که تصمیم گرفتم چند نکته مهم درباره اینکه چگونه مصاحبه کنیم را برای مدیران عزیزی که قصد استخدام دارند بیان کنم.
همانطور که میدانید مقالات مختلفی درباره مصاحبه و رموز موفقیت در آن منتشر شده است. همه آنها در مورد عملکرد شغلی مصاحبه شونده در جلسه مصاحبه شغلی هستند و کمتر مقالهای را میتوان یافت که تکنیکهای مصاحبه کردن برای کارفرما یا مدیر واحد بیان کرده باشند. بنابراین در اینجا برای شروع چند تکنیک مهم و کاربردی برای پاسخ به سوال چگونه مصاحبه کنیم را مطرح میکنیم تا بتوانید خصلتهای مهم مصاحبه شونده را کشف کنید.
چگونه مصاحبه را شروع کنیم ؟
همه افرادی که وظیفه مصاحبه را در سازمان دارند قطعا این سوال برایشان ایجاد شده که چگونه مصاحبه را شروع کنیم ؟ برای شروع مصاحبه توجه داشته باشید که در ابتدای مصاحبه ضمن خوشامدگویی گرم به متقاضی، خودتان را معرفی کنید و اطلاعاتی راجع به خودتان، پوزیشن و جایگاه شغلی مورد نظرتان به فرد مصاحبه شونده بدهید. مدت زمان حدودی مصاحبه را به متقاضی اعلام کنید و اگر قرار است افراد دیگری نیز برای مصاحبه وارد جلسه شوند، در ابتدا به متقاضی اطلاع دهید. اجازه بدهید پاسخ به سوال چگونه مصاحبه را شروع کنیم را با یک مثال توضیح بدهم:
“من مریم نیلی، مدیر منابع انسانی سازمان هستم. مصاحبه امروز ما حدود ۲ ساعت طول میکشد. در ابتدا به مدت یک ساعت، بنده سوالات کلی تری را با شما مطرح میکنم. بعد از اتمام مصاحبه بنده، همکارم آقای رضایی تعدادی سوالات فنی و تخصصی از شما میپرسند. در صورتی که شما در این پست سازمانی همکار ما شوید، آقای رضایی مدیر مستقیم شماست. قطعا در انتهای مصاحبه، زمانی را در اختیار شما قرار میدهیم تا سوالات خود را بپرسید.”
مطمئن شوید مصاحبه شونده صحبتهای شما را کاملا درک کرده و راحت است. توجه داشته باشید که حین مصاحبه کردن، رعایت نکاتی که در ادامه بیان میشود ضروری است.
۵ نکته در ارتباط با نحوه برخورد با مصاحبهشونده در مصاحبه استخدام
رعایت اصول نحوه برخورد در مصاحبه استخدام از موارد مهمی است که مصاحبهگر باید در نظر داشته باشد. با رعایت این اصول میتوان کارمندان بهتر و حرفهایتری را جذب کرد و به کارجو نشان داد که با یک تیم و سازمان حرفهای مواجه است. در ادامه ۵ نکته مهم در ارتباط با نحوره برخورد در مصاحبه استخدام را بیان میکنیم.
۱٫تلفظ صحیح نام متقاضی حین مصاحبه کردن
اگر شکی در مورد نحوه تلفظ نام متقاضی دارید، در همان ابتدا از خود او تلفظ صحیح را بپرسید. در این صورت هم از حواس پرتی و عدم تمرکز متقاضی جلوگیری میشود و هم باعث ناراحتی وی نمیشوید.
۲٫ ایجاد محیطی آرام برای مصاحبه
حتما یک اتاق آرام را برای مصاحبه انتخاب کنید تا شلوغی محیط باعث حواس پرتی شما نشود. به هیچ عنوان به تماسهای تلفنی پاسخ ندهید و در مدت زمان مصاحبه، از منشی بخواهید تا پاسخگوی تماسهای تلفنی باشد.
۳٫برقراری رابطه دوستانه با متقاضی از طریق سوالات خاکستری
برای برقراری رابطه دوستانه با متقاضی میتوانید ابتدا در مورد موضوعات خنثی و خاکستری نظیر مسافرت متقاضی، وضع هوا، نظر او در مورد دفتر و ساختمان شما و مواردی از این قبیل سوالاتی بپرسید.
یک روش هوشمندانه برای این کار، پیدا کردن زمینه مشترک برای گفتگو است. برای این کار میتوانید از رزومه متقاضی کمک بگیرید! به عنوان مثال به متقاضی بگویید:
- “دانشگاه امیرکبیر درس خوانده اید؟ من هم در مقطع لیسانس در امیرکبیر درس خواندهام.”
- “از رزومه تان متوجه شدم نقاشی میکنید. من هم دو سال دوره نقاشی با مدادرنگی رفتهام. آیا همچنان نقاشی میکشید؟”
نکته قابل توجه این است که نباید اینگونه سوالات را زیاد بپرسید؛ چرا که صرفا برای برقراری رابطه دوستانه است. باید مواظب باشید که روند و زمان مصاحبه کنترل شود، از حاشیه دور بماند و از مسیر صحیح خارج نشود.
۴٫مراقب اثر هالهای باشید!
مراقب باشید تا ویژگیهای خاصی در متقاضی که هیچ ربطی با شغل ایشان ندارد، باعث قضاوت زودهنگام شما نشود. به این رفتار در اصطلاح، اثر هالهای میگویند.
بیایید با ذکر یک مثال اثر هالهای را بیشتر توضیح بدهیم. به عنوان مثال اگر متقاضی در دانشگاه صنعتی شریف درس خوانده باشد، مصاجبهگر دیدگاه مثبتی نسبت به او پیدا میکند و سوالات سادهتری از وی میپرسد! مصاحبه کننده باید مواظب باشد صرف نظر از تاثیر اولیهای که متقاضی در ذهنش ایجا میکند، نسبت به همه رفتاری یکسان و عادلانه داشته باشد و هیچ تفاوتی میان آنها قائل نشود.
۵٫توجه به لحن صدای خود حین مصاحبه شغلی
زمانی که شما سوالی را با آرامش و چهرهای خندان میپرسید، قطعا لحن شما با حالتی که عصبانی هستید تفاوت دارد. بنابراین توجه داشته باشید رعایت لحن و تن صدا در مصاحبه بسیار مهم است.
چگونه مصاحبه شغلی کنیم؟
برای پاسخ به این سوال که چگونه مصاحبه شغلی کنیم، توجه داشته باشید شما باید برای استخدام نیروی انسانی کارآمد تمام تلاش خود را در همان ابتدای پذیرش صرف کنید! چرا که بعد از استخدام، اگر نیروی جذب شده، کارآمد نباشد به سختی میتوان قطع همکاری کرد. در صورتی که شما در انتخابتان اشتباه کرده باشید و بعد از چند ماه متوجه اشتباه خود شوید و برای قطع همکاری تصمیم بگیرید، در حق کارمند تازه وارد هم اجحاف کردهاید و چند ماه از فرصت او را تلف کردهاید. باید بدانید که کارفرمایان از همان ابتدا با طی کردن اصولی مراحل استخدام میتوانند تعداد این کارمندان بد را به حداقل برسانند.
به یاد داشته باشید که ممکن است فردی توانمند باشد ولی با شرایط کاری شما سازگار نداشته باشد؛ در نتیجه چنین فردی میتواند در سازمان دیگری که شرایط مناسب برای فعالیت او را دارد، موفق شود. لذا توصیه اکید میکنم که در استخدامها و مصاحبه کاری دقت و توجه وافری به کار ببرید.
پاسخ به سوال چگونه مصاحبه شغلی کنیم اهمیت بالایی دارد. معمولا مصاحبههای شغلی که من انجام میدهم حدود ۲ الی ۳ ساعت بسته به شغل مورد نیاز، زمان میبرند ولی همه شما میدانید که مصاحبههای شغلی معمولا بیشتر از نیم ساعت نیستند و به نظر من این زمان، برای کشف توانمندی فرد و تست روانی او خیلی کم است.
در ادامه مراحل و فرایند یک مصاحبه کاری حرفهای را توضیح میدهیم.
قبل از مصاحبه
- تا حد امکان درباره متقاضی تحقیق کنید و اطلاعاتی درباره او به دست آورید. نمونه کارهای قبلی، شبکههای اجتماعی و تمام نکاتی که در رزومه ذکر شده را به دقت مورد بررسی قرار بدهید.
- شرح شغل موقعیت مورد نظرتان را به دقت بنویسید تا انتظاراتی که از کارمند جدید دارید، به صورت شفاف مشخص شود.
- مشخص کنید چه سوالاتی قرار است بپرسید و مطمئن شوید پاسخ تمام این سوالات، اطلاعاتی درباره کارجو برای شما مشخص میکند. میتوانید بخشی از سوالات را در یک فرم استخدامی بنویسید و در اختیار متقاضی قرار بدهید تا قبل از مصاحبه آن را پر کند و زمانتان برای پرسیدن سوالاتی مثل وضعیت تاهل، سابقه کار یا محل سکونت (فاصله تا محل کار) صرف نکنید.
- در صورت نیاز از مدیر بخشی که به نیروی تازه نیاز دارد، بخواهید در مصاحبه حضور داشته باشد و معیارهای مورد نظرش را درباره متقاضیان بسنجد.
در طول مصاحبه
- زمان کافی برای مصاحبه اختصاص بدهید و مطمئن شوید در این زمان کسی کاری با شما نداشته باشد.
- اطلاعات و رزومه متقاضی را در دسترس قرار دهید و با استناد بر آنها مصاحبه کنید.
- مصاحبه را مطابق با یک ساختار و روند مشخص پیش ببرید، وارد حاشیه نشوید و صحبتهایتان را بیش از حد طولانی نکنید.
- مطمئن شوید همه چیز به صورت کاملا شفاف بیان میشود و کارجو منظورتان را میفهمد.
- با زبان بدن، واکنش درست و رفتار به کارجو نشان بدهید که هرآنچه در جلسه مصاحبه میگوید برایتان اهمیت دارد.
بعد از مصاحبه
- مطمئن شوید کارجو همه سوالاتش را پرسیده و چیزی برایش مبهم باقی نمانده است.
- برای کارجو مشخص کنید که تا چه زمانی و چطور به او خبر میدهید که همکاری آغاز میشود یا خیر.
- کارجوها را بر اساس معیارهایی که در شرح شغل وجود دارد، رتبهبندی کنید.
- مطمئن شوید معیارهای مناسبی برای قضاوت درباره متقاضیان دارید و صرفا بر اساس نظر و قضاوت شخصی افراد را استخدام نمیکنید.
۳ پرسش بسیار مهم در مصاحبه کاری
کارجوها به مصاحبه میآیند تا سوالات شما را پاسخ بدهد و شما هم سوال میپرسید تا مهارتهای کارجو را بسنجید و به شناخت نسبی درباره او برسید. بنابراین اینکه چه چیزی میپرسید، چه هدفی از پرسیدن سوال دارید و چه پاسخی میگیرید، جزو مهمترین نکاتی است که در فرایند مصاحبه شغلی باید به آن توجه داشته باشید. در ادامه توضیحاتی درباره سوالاتی که باید در مصاحبه کاری مطرح شود را بررسی میکنیم.
۱٫ مصاحبه شغلی : قدرت گفتگو و توانایی حل مسائل با آرامش
اولین مورد در مصاحبه کردن، تست قدرت گفتگو و توانایی حل مسائل با آرامش است. همانطور که میدانیم آرامش، حفظ خونسردی در زمان مشکلات و رفع مسائل با قدرت گفتگو یکی از نکات بسیار مهم برای یک کارمند خوب است. نبود این توانمندی در پرسنل، مشکلات بسیاری را در زمان کار برای سازمان شما به وجود میآورد.
برای کشف این موضوع در فرد، شما باید در طی مصاحبه شغلی چند بار سعی کنید تمرکز و اعصاب فرد را مختل کنید. به قول معروف (روی اعصاب طرف با کفشهای میخی راه بروید) تا با این روش بتوانید قدرت تحمل متقاضی را تست کنید.
در بخشهایی از مصاحبه، از هر کلام او سوال بسازید و پشت سر هم سوال بپرسید. استفاده از تکنیک سوالهای چالشی، یکی از تکنیکهای مصاحبه شغلی مهم برای این کار است . بسته به خلاقیت خودتان، روشهای مختلفی را میتوانید برای ایجاد یک موقعیت چالشی به کار ببرید، فقط باید این کار را با مهارت تمام انجام دهید که مخاطبتان تصور نکند به او توهین میکنید. این مورد واقعا مهم است چرا که واکنش تند در برابر توهین برای همه واکنشی طبیعی است.
ما در کارگاه آموزشی جذب و استخدام بهترین ها، به شما آموزش میدهیم که بهترین و حرفهایترین سوالات چالشی را از طریق تکنیک زنانت از متقاضی بپرسید تا بتوانید کارمندی را متناسب با پست شغلی سازمان تان پیدا کنید.
۲٫ مصاحبه شغلی : اجرای دستورات مدیریت ارشد
همه خوب میدانیم که اجرای بدون چون و چرای دستورات مدیریت یکی از اصول روابط کاری است. برخی پرسنل متاسفانه در حین کار در برابر سرپرست و مدیر خود نافرمانی میکنند و باعث مشکلات بسیاری میشوند. لذا برای تست این موضوع نیز یک سوال کلیدی بپرسید و آن سوال این است:
اگر مدیرتان به شما دستوری بدهد و شما بدانید که اجرای این دستور خسارت سنگینی به سازمان وارد میکند، چه میکنید؟
معمولا همه ابتدا میگویند “ما سعی میکنیم که مدیرمان را قانع کنیم که انجام اینکار اشتباه است” ولی اگر مدیر تحت هیچ شرایطی قانع نشود و اصرار داشته باشد که حتما باید این کار انجام شود چه؟ برای جدیت بیشتر موضوع میتوانید رقم خسارت را بسیار بالا عنوان کنید، مثلا ۳۰۰ میلیون ۴۰۰ میلیون و…
جواب این سوال را به عهده خودتان میگذارم خود شما در این وضعیت چکار میکنید؟ اگر مدیر شما به شما دستوری بدهد و شما بدانید که اجرای این دستور خسارت سنگینی به سازمان وارد میسازد چه میکنید؟
خیلی از دوستان میگویند که دستور مدیر را انجام نمیدهیم و برخی دوستان هم جواب آری انجام میدهیم میدهند. رفتار صحیح این است که دستور مدیر را انجام بدهید. اجرای دستورات مدیر ارشد یکی از ارکان مهم روابط و ساختار سازمانی است. اگر قرار باشد که کارمند شخصا تصمیم بگیرد که کدام کار صحیح و کدام ناصحیح است و خودش درباره اجرا و عدم اجرا تصمیم بگیرد، پس نقش مدیر اینجا چیست؟ ممکن است تصور شما بر این باشد که کارمند با سسرپیچی از مدیر، از خسارت به سازمان جلوگیری میکند؛ اما مگر میشود مدیری به فکر سازمان نباشد و بدون استراتژی دستوری صادر کند که به ضرر سازمان است؟
سازمان مانند یک کشتی است که مدیر، هدایت آن را برعهده دارد. کارمندان میتوانند اطلاعاتی که از سازمان دارند را در اختیار مدیر قرار بدهند، اما نمیتوانند سکان هدایت سازمان را از دست او بگیرند.
دوستان عزیز، اطلاعات در سازمانها بر اساس سلسله مراتب سازمانی توزیع میشود و بسیاری از اطلاعات که بین مدیران ارشد و میانی سازمان رد و بدل میشود، در اختیار کارمندان ردههای پایینتر قرار نمیگیرد؛ بسیاری از اطلاعات ممکن است اسرار سازمان باشند.

اینکه مدیری تصمیم به کاری میگیرد و شما را مامور انجام آن قرار میدهد مطمئن باشید که همه جوانب را سنجیده و مسائلی در میان است که قرار نیست شما از آن مطلع باشید. پس تنها کاری که از عهده شما بر میآید، مشاوره به مدیر و آگاهسازی او از تمام عواقب کار است. ممکن است مدیر یکی از مواردی که شما مطرح میکنید را در نظر نیاورده باشد و با گفته شما از کار صرف نظر کند. در غیر این صورت، اگر با وجود توصیههای شما، دستور اجرا داد، کار باید انجام شود. طبیعتا اجرای آن کار بیشتر به صرف سازمان است تا عدم اجرای آن.
البته ما در اینجا مورد را بزرگنمایی کردیم تا عمق اهمیت موضوع را نشان دهیم و نشان دهیم که اجرای دستورات مدیر ارشد تا چه حدی مهم است. برخی از دوستان گفته بودند که ممکن است مدیر از از عواقب کار شانه خالی کند. باید گفت تمامی اتفاقاتی که در یک واحد و بخش تحت سرپرستی مدیر رخ میدهد، مسئولیت آن مستقیما بر عهده اوست و خودش باید درباره هر نتیجهای که بر اساس تصمیماتش به دست میآید، پاسخگو باشد.
اینکه مدیر از موضوع شانه خالی کند ضعف مدیریت ارشد سازمان است که این اجازه را میدهد نه ضعف مدیر واحد، برای شفاف تر شدن موضوع بگذارید یک مثال ساده و عمومی بزنیم:
وقتی که سوانح هوایی در یک کشور زیاد و خارج از حد میشود چه اتفاق رخ میدهد؟ افکار عمومیمتوجه چه ضعفی میشوند؟ آیا سراغ سرویس کارهای هواپیماها میروند و از آنها توضیح میخواهند؟ یا ارشدترین فرد سازمانی مثل وزیر ترابری را مورد مواخذه و استیضاح قرار میدهند؟ طبیعی است که وزیر مورد مواخذه قرار میگیرد. اینکه مدیر شما از اقداماتی که شما در سازمان انجام میدهید بیخبر باشد، پذیرفته نیست و ضعف او را نشان میدهد.
در هر حال اگر اینقدر مطمئن هستید که سازمان شما بیمار است و مدیریت ارشد هم تلاشی برای بهبود وضعیت نمیکند، سادهترین و کاربردی ترین راه، ارائه گزارش مکتوب در مورد عواقب کار قبل از انجام آن است. البته فراموش نکنید فقط در مواردی که خسارتها بسیار سنگین هستند این کار را انجام دهید. در بقیه موارد به صورت شفاهی گزارش بدهید و سپس دستور را اجرا کنید.
قرار نیست برای هر مخالفتی که با دستور مدیر دارید گزارشی بلند بالا تنظیم و ارائه دهید. در هر صورت اجرای دستورات مدیریت ارشد از ارکان مهم روابط سازمانی است و باید حتما دستورات اجرا شوند.
۳٫ مصاحبه شغلی : توانایی تحلیل مسائل و نحوه برخورد با آنها
سوال بعدی در مصاحبه شغلی که توانایی تحلیل مسائل و نحوه برخورد با آنها را در فرد آشکار میسازد، چیدمان سه کلمه سرعت، صحت و دقت به ترتیب اولویت است. اینکه فرد در برخود با مشکلات به ترتیب به کدام موارد توجه بیشتری میکند اهمیت بسیاری دارد.
جواب این سوال را هم خودتان بدهید و ببینید در جواب این سوال چه عکس العملی دارید؟ شما این سه مفهوم را چطور میچینید؟

چیدمان سه کلمه سرعت ، صحت و دقت به ترتیب اولویت است.
ترتیب صحیح این کلمات به ترتیب اولویت صحت، دقت و سرعت است. چرا که ابتدا باید از صحت و درستی کاری که انجام میدهیم مطمئن شوید، سپس آن کار را با دقت انجام بدهید و در نهایت سرعت را به آن اضافه کنید. کاری که با سرعت و بدون دقت انجام پذیرد خساراتی را به بار میآورد و ممکن است بخاطر اصلاحاتی که نیاز دارد، مدت زمان واقعی به پایان رساندن کار و هزینه آن را چند برابر کند. همچنین در صورتی که انجام کاری صحیح نباشد، هر چقدر هم که با دقت و سرعت انجام شود، ارزشی ندارد.
انواع روشهای مصاحبه شغلی
روشهای مختلفی برای مصاحبه وجود دارد. به عنوان مثال بعد از پاندمی کرونا و گسترش دورکاری ، بسیاری از سازمانها، مصاحبههای شغلیشان را به صورت مجازی انجام میدهند. هرکدام از شیوههایی که برای صحبت با کارجو انتخاب میکنید، تکنیکهای منحصر به فردی را شامل میشود که باید بر آنها تسلط داشته باشید. بعضی از مدیران برای ارزیابی توانمندی متقاضیان موقعیت شغلی موجود در سازمانشان به صورت همزمان از چند شیوه استفاده میکنند. در ادامه انواع روشهای مصاحبه را معرفی میکنیم و توضیحاتی درباره هرکدام از آنها ارائه خواهیم داد:
1) مصاحبه گروهی
سازمانهایی که قصد دارند تعداد زیادی نیرو به صورت همزمان استخدام کنند، از این روش استفاده میکنند. در این روش کارجوها به صورت همزمان (به صورت حضوری یا مجازی) در جلسه حاضر میشوند.

آنها باید در تستهای طراحی شده شرکت کنند و مهارتهایشان را نشان بدهند. در چنین مصاحبههایی میزان توانمندی افراد در انجام کار گروهی مشخص میشود، اما امکان شناخت دقیق هر فرد وجود ندارد.
2) مصاحبه سنتی یا حضوری
این همان روش متداولی است که در سازمانها وجود دارد. مدیران منابع انسانی رزومه نیروهای مختلف را بررسی میکنند، موارد مناسب را به مسئولین هر بخش میفرستند و افرادی که تایید میشوند، برای مصاحبه دعوت خواهند شد.
3) مصاحبه تلفنی
این روش معمولا اولین ارتباط کارجو با کارفرماست. کارفرما با کارجو تماس میگیرد، از او سوالاتی میپرسد و در صورت تایید، او را برای مصاحبه حضوری یا سنتی دعوت میکند.
4) تماس ویدیویی
در حال حاضر بسیاری از سازمانها در حال جایگزینی تماس ویدیویی با مصاحبههای تلفنی هستند. در این روش کارجو به همراه مدیرانی که قرار است با او ارتباط داشته باشند، در بستری مانند گوگل میت یا اسکایپ حاضر میشوند و مصاحبه صورت میگیرد.

5) مصاحبه پنلی
در قسمتهای قبل به این روش اشاره کردیم. گفتیم که در بعضی از سازمانها، علاوه بر اینکه مدیر کل یا مدیر منابع انسانی با کارجو مصاحبه میکند، مدیر میانی یا سرپرست بخشی که به نیرو نیاز دارد نیز ممکن است مصاحبهای انجام بدهد. صحبت با افراد مختلف و برقراری ارتباط با هرکدام از آنها ممکن است برای متقاضی چالش برانگیز باشد، اما این شیوهای متداول در برگزاری مصاحبه در سازمانهای سراسر جهان است.
۷ تکنیک مصاحبه شغلی
تا این بخش از مقاله کلیاتی که باید در فرایند مصاحبه در نظر داشته باشید را مطرح کردیم. اما هنوز به چند سوال پاسخ ندادهایم: تفاوت یک مصاحبهگر حرفهای با یک فرد معمولی چیست؟ چطور بعضی از مدیران میتوانند در جلسه مصاحبه تشخیص بدهند متقاضی دقیقا با نیازشان مطابقت دارد یا خیر؟ چطور میتوان تفاوت کارجوی خوب با کارجوی عالی را تشخیص داد؟

پاسخ این سوالها به تکنیکهای مصاحبه شغلی بر میگردد. تکنیکهایی که اگر مورد استفاده قرار نگیرند، مصاحبه ناقص نمیشود اما اگر از آنها استفاده کنید، چیزهای بیشتری درباره کارجو میفهمید و میتوانید راحتتر درباره استخدام تصمیمگیری کنید. در ادامه ۷ تکنیک کاربردی در این زمینه را معرفی میکنیم.
1. پرسیدن سوالهای پشت سر هم
همانطور که در قسمتهای قبل اشاره کردیم، ایجاد یک موقعیت چالشی در طول مصاحبه و سنجش واکنشی که کارجو در چنین موقعیتی نشان میدهد، ضروری است. یکی از روشهایی که موقعیت چالشی ایجاد میکند، پرسیدن سوالات پشت سر هم است. با یک سوال شروع کنید. وقتی جواب مخاطب را شنیدید، با توجه به سوال او جواب دیگری مطرح کنید. با توجه جواب سوال دوم، سوال سوم را بپرسید و این کار را برای چند دقیقه ادامه دهید.
کارجوهایی که با صبوری تمام به سوالاتتان گوش میدهند، فکر میکنند و جواب معقولی به شما میدهند، افرادی هستند که میتوانند در موقعیتهای چالشی سازمان هم در ضمن حفظ آرامششان، به دنبال بهترین راه حل بگردند. در مقابل افرادی که استرس میگیرند، جوابهای کوتاه و غیرمنطقی میدهند یا عصبی میشوند و واکنش نشان میدهند، احتمالا نمیتوانند واکنشهای احساسیشان را در مواقع بحرانی کنترل کنند و برای سازمان مشکلساز خواهد شد.
2. پرسیدن سوالهای نامربوط و درخواست کارهای عجیب
یکی از روشهایی که هم یک موقعیت چالشی محسوب میشود و هم میزان اطاعت آنها از مدیر را میسنجد، درخواست کارهای عجیب است. به عنوان مثال از کارجو بخواهید ساعت ۶ صبح در دفتر شما برای مصاحبه حاضر باشد. اگر قبول کرد، یعنی مطیع دستورات شماست. البته ضرورتی وجود ندارد که مصاحبه را در ساعت ۶ برگزار کنید. میتوانید بعد از آن به مخاطب بگویید شوخی کردهاید و ساعت دقیق مصاحبه را به او اعلام کنید.
بعضی از مدیران به عنوان یک درخواست عجیب از متقاضیان میخواهند همراه با خودشان چیزی به جلسه مصاحبه ببرند. دن لاک، نویسنده کتابهای مانند پول لعنتی یا از فقر تا ثروت، از متقاضیان میخواهد به همراه خودشان بخش ورزشی یک روزنامه مشخص را به همراه ببرند. او این موضوع را به عنوان یک درخواست شخصی مطرح میکند. گروهی از افراد این کار را انجام نمیدهند و از آقای مدیر میخواهند اخبار ورزشی را از تو موبایلشان چک کنند. گروهی دیگر بدون چون و چرا، روزنامه را میخرند. او هیچ یک از این دو گروه را به عنوان نیروی تازه نمیپذیرد.

گروه مورد نظر او افرادی هستند که به این فکر میکنند که چرا آقای لاک چنین درخواستی داشته و ممکن است به چه چیزهای دیگری نیاز داشته باشد؟ آنها با توجه به ایدههایی که به ذهنشان میرسد، کار اضافهتری هم انجام میدهند؛ شاید روزنامههای ورزشی دیگری هم به همراه آنچه آقای لاک درخواست کرده بخرند یا حتی خودشان هم خبرهای ورزشی را بخوانند و از رویدادها اطلاع داشته باشند. این موضوع نشان میدهد چنین افرادی در هنگام درخواستهای کاری هم میتوانند ارزش افزودهای برای سازمان ایجاد کنند.
3. پرسیدن سوالهای نامربوط به کار
تکنیک سوالهای غیرمرتبط، روشی خارج از چارچوب است. این تکنیک گاهی اوقات برای ایجاد صمیمیت با مخاطب مورد استفاده قرار میگیرد و گاهی اوقات برای سنجش واکنشی که در برابر یک شرایط غیر معمول نشان میدهند. به عنوان مثال اگر در بخشی از مصاحبه بپرسید چه غذایی را بیشتر دوست دارد یا ترجیح میدهد برای سفر به کدام مقصد برود، ممکن است مخاطب را شگفتزده کند. بررسی واکنش او در چنین موقعیتی، اطلاعاتی کاربردی درباره او در اختیار شما قرار میدهد.
جالب است بدانید که بعضی از مدیران معماها یا سوالاتی مطرح میکنند که قدت تفکر مخاطبان را به چالش میکشد. مثلا یکی از سوالات مصاحبه گوگل این است که به نظر شما در ساعت ۱۴:۳۰ دقیقه، چند نفر در دنیا در حال استفاده از فیس بوک هستند؟ بدیهی است که مدیر به دنبال جواب دقیق نیست، او تنها میخواهد بداند کارجو در لحظه چه معیارهایی را برای رسیدن به جواب تقریبی این سوال بررسی میکند و آیا پاسخی که میدهد با عقل جور در میاید یا نه. این تکنیک با نام «مصاحبه پازلی» هم شناخته میشود.
4. دعوت به رستوران
این تکنیک بیشتر برای زمانی کاربرد دارد که شما مصاحبههای اولیه را انجام دادهاید، قصد استخدام کارجو را دارید و میخواهید اطلاعات بیشتری درباره او به دست آورید. کارجو را برای صرف صبحانه یا ناهار به یک رستوران در نزدیکی محل کارتان دعوت کنید.

اینکه وقتی کارجو در حال خوردن همبرگر است، چطور به سوالات شما پاسخ میدهد، میتواند چیزهای زیادی را درباره او مشخص کند! حضور در یک رستوران حتی به شما نشان میدهد که کارجو تا چه اندازه با آداب معاشرت آشناست.
5. حل یک مسئله واقعی
اگر در زمان مصاحبه، چالش یا مسئلهای در بخش مربوط به نیرویی که قصد استخدام او را دارید، وجود دارد، آن را در جلسه مطرح کنید. به عنوان مثال از کارجویی که قرار است در بخش فروش فعالیت کند، بپرسید چه پیشنهاداتی برای افزایش حجم فروش دارد. سنجش ایدهها و راهکارهایی که کارجو برای حل یک مشکل واقعی ارائه میدهد، نقش مهمی در شناخت توانمندیها و مهارتهای او دارد. سوالات حرفه ای در مصاحبه کارشناس فروش موضوعی است که در مقاله ای دیگر به طور کامل به آن پرداخته ایم.
6. تکنیک آسانسور
تکنیک آسانسور فقط مربوط به مصاحبه نیست و برای موارد دیگری مثل معرفی محصول یا مذاکره هم مورد استفاده قرار میگیرد. این تکنیک میگوید شما تنها به اندازه سوار شدن به یک آسانسور در یک ساختمان نه چندان مرتفع (۵ تا ۸ طبقه) فرصت دارید که با مخاطبتان صحبت کنید.

از کارجو بخواهید طی چند جمله کوتاه خودش را معرفی و توصیف کند. از او بخواهید که حتی به ضعفهایی که دارد هم اشاره کند. اینکه او چه پاسخی میدهد و چقدر میتواند با سرعت بالا، کلمات را در ذهنش بچیند و مطالب مهم را به شما ارائه بدهد، اهمیت بسیاری دارد.
7. تکنیک زنانت
تکنیکهای مصاحبه بسیار متنوع هستند. بعضی از مدیران با خلاقیت خودشان تکنیکهایی برای مصاحبه پیدا میکنند تا آمادگی کارجو در شرایط مختلف را بسنجند. متد «زنانت» هم تکنیکی است که آقای دکامی برای مصاحبه استخدامی استفاده کردهاند. این تکنیک تاکنون بارها و بارها در سازمانهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته و در استخدام بهترین نیروها کاربردی بوده است.
تکنیک زنانت را میتوانید در دوره «جذب و استخدام بهترینها» یاد بگیرید. در این دوره هر آنچه نیاز دارید درباره جذب نیروی تازه بدانید، به شما آموزش داده شده است. بعد از یادگیری مطالب این دوره دیگر هزینه زیادی بابت استخدام نیروهای اشتباه پرداخت نخواهید کرد. همچنین یاد میگیرید چطور در کوتاهترین زمان ممکن نیرویی را استخدام کنید که توانایی برآورده کردن انتظاراتتان را دارد و میتواند با سازمان شما سازگاری داشته باشد.
نحوه اتمام مصاحبه شغلی
پس از اتمام مصاحبه شغلی حتما از متقاضی عذرخواهی کنید و به وی بگویید که اگر جایی صحبت او را قطع و موضوع بحث را عوض کرده اید، ناراحت نشود. قطع کردن صحبت هنگام مصاحبه کردن فقط به معنای این است که در آن مورد خاص به اندازه کافی اطلاعات به دست آوردهاید. اگر متقاضی فرد احتمالی برای استخدام باشد حتما در مورد شرح وظایف شغلی و… اطلاعاتی به وی بدهید.
در نظر داشته باشید حتما به متقاضی زمانی بدهید تا در انتهای مصاحبه سوال هایش را بپرسد. در نهایت حتما از متقاضی تشکر کنید و به وی اعلام کنید که پس از بررسی رزومه ها و جمع بندی نظرات مصاحبه کنندگان، نتیجه را به ایشان اعلام می کنید.
جواب این سوال را به عهده خودتان میگذارم خود شما در این وضعیت چکار میکنید؟ اگر مدیر شما به شما دستوری بدهد و شما بدانید که اجرای این دستور خسارت سنگینی به سازمان وارد میسازد چه میکنید؟









سلام
آقا به نظر من اگه همینطور ادامه بدی و ترشی هم صرف نفرمایید بزنم به تخته یه چیزی میشی
حالا من یه سوال بپرسم؟
به نظرت من با این جمله مسخرت کردم، تشویق کردم، سر کارت گذاشتم، هرسه یا هیچکدام؟؟؟؟؟؟؟؟
خیلی مخلصیم
دوست عزیز هرکدام که بود ما که حال کردیم و خندیدیم و این یعنی انرژی
ترشی هم که نمی تونم نخورم شرمنده یه راه دیگه بگین
سلام.
در مورد سوال اول :
دستور مدیر را انجام نمیدم ومنافع سازمان را ترجیح میدهم یعنی نمیخوام خسارت خیلی سنگین به سازمان وارد کنم و با این کار امنیت شغلی دیگران و یا موقعیت اقتصادی سازمان را تهدید کنم واگر مجبور بشم از مدیر میخام کتبآ دستور دهد و اگر کتبآ دستور داد این کار را انجام میدهم.
2-در برخورد با مشکلات اول پارامتر دقت را در اولویت میذارم اگر با دقت کاری انجام گردد قطعآ صحت آن نیز در بر خواهد گرفت اگر چه با سرعت کمتری انجام گیرد در نهایت نتیجه کار رضایت بخش تر خواهد بود.
ممنون از نظرتان بعد از دریافت نظرات دوستان دیگر در این زمینه به طور مفصل بحث خواهیم کرد پست بعدی را از دست ندهید.
تو اصلا سواد داری صحت اول باید داشته باشی مثلا من می خواهم سایز کابلی مشخص کنم اگر در انتخاب سایز و صحت نوع کابل اطلاع نداشتم باشم بعد مابقه را با دقت انجام داد
دوست با سواد من
در متن مقاله چیزی جز این نیامده است یک خط بیشتر مطالعه می کردید دقیقا به جمله زیر می رسیدید
“ترتیب صحیح این کلمات به ترتیب اولویت صحت ، دقت و سرعت است.”
علاقمندم بعد از مطالعه کامل مقاله نظرتون رو بدونم
جناب دکامی عزیز، یکی از بهترین همکاران ما در مجموعه که نقش کلیدی داشت در موقعیت مشابهی قرار گرفت و به مدیرارشد اعتماد کرد و دستور او را انجام داد، بعد که گند کار در اومد به راحتی کل داستان به گردن او افتاد و مدیرعامل هم دستور دادن کاری کنیم که خودش برود،با آنکه آگاهی از بی گناهی آن فرد داشتن، آزار و اذیت و تهمت زدن بهش و خودش استعفا داد اما مدیرعامل با فحش او را بیرون انداخت، جالبه کل سازمان میدانیم که او بی گناه است و جالب تر چندین نفر هم نتوانستند کارهای او را جلو ببرند
ممنون از اینکه این تجارب قشنگتون رو با ما در میان میگذارید
من هم با اقای جعفر موافقم و حرف مدیر رو گوش نمیدم همچنین به نظر من هم دقت صحت وسرعت ترتیب مناسب تری است
از شما هم ممنون برای نظرتون سرکار خانم زیبا
باتشکر
به نظر من باید حرف مدیر را گوش کرد اگر قرار باشد که هرکس برای خودش به فکر سازمان باشد و به تشخیص خودش تصمیم بگیرد که در سازمان ها سنگ رو سنگ بند نمی شود و اون سه کلمه هم به نظرم صحت دقت سرعت ترتیب مناسبتری باشد
ممنون از نظرتون پست بعدی رو مطالعه فرمایید
خانم لیدا با تشکر از نظرخوبتون اما باید این مسایل را در نظر گرفت.اولا سازمان به شخص خاصی تعلق ندارد منافع آن همگانی میباشد پس تصمیم گیری شخصی نمیباشد.
دوما من شخصآ در موارد زیادی تجربه کرده ام مدیر پس از رویت نتایج دستوراتش و در صورت وارد شدن خسارت به سازمان به صراحت اعلام نموده که با استناد به چه دستور کتبی مورد را انجام داد ه ای و در بعضی جاها اعلام مینماید که شما کارشناس بوده اید چرا براحتی و بدون کارشناسی اقدام به انجام امور مینمایی یعنی منظورم این است که مدیر از دستورکار شانه خالی مینماید و تمام مشکلات را به گردن کارشناس مربوطه می اندازد پس بهتر است در صورت دستور کتبی مدیرکار انجام گردد تا دیگر راه گریزی نداشته باشد.
دوست عزیز آقای جعفر پست بعدی رو از دست ندهید
به نظر من یک مدیر توانمند باید همه موارد را در نظر بگیرد بعد دستور آن را صادر کند .وقتی همه جوانب را نسنجیده که این راه باعث خسارت به شرکت می باشد .باید گفت ایشان اصلا مدیر نیستن
ومن با آقا جعفر موافقم
در مورد سوال دوم ابتدا دقت بعد صحت وبعد سرعت مهم است
سرکار خانم نازنین ممنون از نظرتون پست بعدی رو حتما بخونید
با سپاس از نوشته های شما
در پاسخ به این پرسش من چنین خواهم گفت:
گزارشی مستند از تبعات اجرای تصمیم در کوتاهترین زمان ممکن تهیه خواهم کرد و به ایشان ارائه خواهم داد. درصورتی که بر فرمان خود پافشاری کنند (گمان خواهم کرد مسائلی در بین است که من از آن آگاهی ندارم) چاره ای جز تبعیت نمی بینم.
ممنون آقای یزدان در پست بعدی موارد رو بررسی خواهیم کرد
البته گفته آقا یزدان هم منطقی می باشد ، همانطور که قبلا گفتم یک مدیر خوب باید همه موارد را در نظر بگیرد بعد دستور آن را صادر کند بنابراین وقتی ما هم برایش توضیح بدهیم که با انجام این کاربه شرکت خسارت وارد می شود وایشان بگوید خودم می دانم وهمه موارد را سنجیدم ولی دلیلی برای انجام این کار دارم و می خواهم انجامش بدین من این کار را انجام میدهم .
واییی چه سوالای سخت سختی شانس آوردیم واسه استخدام پیش شما نیومدیم حالا زودتر پست بعدی رو بزنید ببینیم چکار باید کرد من که گیج شدم
به نظر من هم نباید انجام داد به هر حال وقتی من اینقدر مطمئن باشم که اینچنین آسیبی به سیستم وارد می کند برای چی انجام بدم و ترتیب کلمات هم فکر کنم دقت اول باشه
ممنون از نظرتان پست بعدی این موضوع رو از دست ندهید
آقای امیر وقت بخیر
شما ذکر کردین اول دقت مهم هست، آیا اگر اقدام ما صحیح و درست نباشه ، دقت ما در انجام دادن اون نفعی برای ما داره؟
مثلا در خاموش کردن آتش نه چندان بزرگ در محل کار، اگر ما ندونیم آتش سوزی از چه نوع هست (برق، گاز، یا مواد اشتعال زا) پس نمیتونیم در انتخاب کپسول آتش نشانی هم درست اقدام کنیم. حالا هرچقدر هم با دقت مواد خاموش کننده رو به سمت آتش بگیریم! ممکنه نتیجه عکس بده
به نظر من باید دستور مدیر رو انجام داد مگه میشه مدیر به اندازه من به فکر منافع شرکت نباشد به هر حال ایشان مدیر هستند و طبیعتا تشخیص ایشان به من اولویت دارد حالا بگذریم که در بعضی سازمانها مدیران الکی هم داریم اما به هر حا ما وظیفمونو انجام میدیم
ممنون از نظر شما در پست های بعدی موضوع را بررسی دقیقتری می کنیم
استاد عزیز لطف کنید پست بعدی همین مطلب رو که مدتهاست قولشو دادین بنویسید فکر نمی کنم دیگه بحثش ادامه پیدا کنه ما بی صبرانه منتظر نتایج این نظر سنجی هستیم
چشم دوست عزیز به زودی
مدتی است که چیزی ننوشتم درگیر کار مهمی شدم که حتما باید تمومش کنم بعد از اون به سرعت مقالات مفیدی را خواهم نوشت
جناب دکامی عزیز کم می نویسید حیفه کسی مثل شما با این تواناییها که می تونه فرد تاثیر گذاری در آینده شغلی افراد زیادی باشه و می تونه در هدایت افرادی مثل ما کمک شایانی انجام بده تجربیاتشو کم به اشتراک بگذاره
سرکارخانم لیدا
با تشکر از اظهار لطفتون و تشکر از انتقادتون
من قصد به اشتراک نگذاشتن یا ننوشتن را ندارم اما باور کنید که این روزها درگیر کار بسیار مهمی شدم که باید حتما تمومش کنم و فعلا اولویتم به خوبی به پایان رسوندن اون کاره، دوستان زیادی با ایمیل و پیام و کامنتهاشون پیگیر بودند من از همه دوستان همینجا برای تاخیر پیش اومده عذرخواهی می کنم قول می دم تا دو هفته آینده کار رو مجدد با انرژی وافرتری شروع کنم
سلام؛ پست بعدی کوش؟ جواب سوالها چی شد؟
سلام
مدیر هرچی میگه باید بگی چشم حتی اگر اشتباه کنه. به این دلیل که مدیر هیچوقت اشتباه نمیکنه.
این یک قانونه مملکتیه که مدیر هیچوقت اشتباه نمیکند، حتی اگر اشتباه کند.
باسلام و تشکر از آقا ارشیا و سایر دوستان
درمورد اول بنظر من موضوع یک مقدار پیچیده س,من اگه بجای مصاحبه شونده باشم یخورده محافضه کارانه با این قضیه برخورد می کنم. چون در هرمصاحبه ای هدف استخدام شدنه.
در درجه دوم بستگی داره که شخص صاحب شرکت باشه یا مدیر ارشد.بنظرمن درصورتی که مصاحبه گر مالک شرکت باشه بی چون و چرا باید ازش اطاعت کرد.ضمنا جواب این سوال به شخصیت مصاحبه گر هم بستگی داره.ولی من اگر واقعا بااین شرایط مواجه بشم اول معایب و خسارات این تصمیم رو می شمرم ترجیحا حضوری درصورتی که مدیر قانع نشددرصورتی که من هم دراین زمینه مسئولیت داشته باشم با دستور کتبی این کارو انجام خواهم داد و درصورتیکه خسارات جبران ناپذیری به شرکت وارد بشه شفاها دراین مورد بامدیر بالاتر مذاکرده و در این مورد نظرایشونو جویا خواهم شد.
در مورد سوال دوم هم من صحت دقت و شرعت رو انتخاب می کنم البته درصورتی که قضیه فورس ماژور باشه بالطبع سرعت در اولویت خواهد بود و علت اینکه صحت رو اول انتخاب کردم به این دلیله که اگر اطلاعاتی صحیح نباشه هرچند بادقت استخراج بشه بی ارزشه باسپاس و عذرخواهی بخاطرطولانی بودن مطلب. ممنون
اقای مهندس دکامی سلام و عرض ادب واحترام
مطالب شما را با دقت مطالعه کردم والبته بنده که قبلا افتخار همکاری با شما را داشتم ودقیقا تمام نکاتی را که قید کردید هم اموزنده بوده و هم اینکه شخص حضرتعالی به تمام ان نکات پایبند بوده و انها را اجرا میکردید.به نظر من اول صحت دوم دقت وسوم سرعت میباشد چون اول باید از صحت ودرستی ان کار اگاه بود وبدانیم دقیقا کاری که میخواهیم انجام بدهیم درست است یا خیرودر مرحله دوم باید دقت کرد تا کار انجام شده به نحو احسنت انجام شود و سوم سرعت عمل میباشد
در مورد سوال دوم که فرموده بودید که اگه مدیر کاری را بگوید که انجام بدهید هرچند اشتباه باشد اگر بنده در ان موقعیت قرار بگیرم و مدیر من به من بگوید انجام بده بنده نظر شخصی خودم را درباره ان اشتباه ابراز میکنم واگر مدیرمتقاعد نشد انجام میدهم هرچند اشتباه باشد چون سلسله مراتب را باید اجرا کرد و شخص مدیر جوابگوی مافوق خواهد بود
سلام بر شما و همکاران. من هم دذ یک جلسه کارگاه شرکت کردم. درباره سوال اول به نظر من باید دستور مقام بالا را انجام دهیم. اما اولا محترمانه دیدگاه و نتایج کار از دیدگاه خود را بگوییم. دوم اینکه محترمانه و بدون ایجاد حساسیت تقاضای صدور دستور کتبی را بخواهیم. درباره سوال دوم اول صحت، بعد دقت و بعد سرعت را انتخاب می کنم
سلام
من یک سوال مهم دارم
بعد از اینکه فرد مورد نظر برای مصاحبه رو از بین رزومه ها انتخاب کردیم، چگونه باهاش ارتباط بگیریم و تایم مصاحبه رو اطلاع بدیم ؟
درود
وقت بخیر
این مبحث مفصل است
در کارگاه استخدام بهترینها در این مورد به طور مفصل صحبت میشه
اشتراک ها: اصول و وظایف مدیریت | 5 وظیفه اصلی مدیر چیست؟ | ارشیا دکامی
درود
من در صورت تشخیص فنی خودم حتی دستور مالک و مدیر عامل مجموعه را هم در صورت بروز ضرر و زبان به سازمان انجام نمیدهم و تا الان هم انجام ندادم . به نظر من در اکثر مواقع مدیر اشرافی به جزئیات ندارد و این مسئولیت شخص فنی در توجیه مدیر جهت جلوگیری از ضرر و زیان می باشد.
هرچند دستوراتی که منجر به خسارت سنگین به مجموعه میشوند طی جلسات کارشناسی گرفته می شوند و قطعا در همان مرحله کنسل خواهند شد اما کارکردن در مجموعه ای که مدیرش دلسوزش نباشد منطقی نیست پس ترجیح میدهم وقت خودم را با توجیه مدیر بی منطق هدر ندهم
بله دانش فنی شما بسیار ارزشمند است و باید تمام تلاش خود را جهت قانع نمودن مدیر انجام دهید اما در نهایت باید تابع تصمیم مدیر باشید
سلام در بند ۴ بجای کلمه مصاحبه کننده ” مصاجبه شونده” نوشتید
درود
وقت بخیر
بله در این بند دقیقا منظور مقالاتی در خصوص مصاحبه شونده ها است
اشتراک ها: وظایف مدیریت | 5 وظیفه اصلی مدیر چیست؟ | ارشیا دکامی
سلام وقت بخیر
ممنون بابت این پست .خیلی مفید بود.
من در مواقعی که میدانم تصمیم مدیرم درست نیست و از این بابت اطمینان کامل داشته باشم سعی میکنم با حفظ احترام و جایگاه مدیر ابتدا دلایل اشکال این تصمیم را توضیح دهم و در صورت عدم پذیرش مدیر در نهایت گام به گام و با احتیاط اقدام به انجام کار کنم تا بدینوسیله اگر در فرآیند انجام آن متوجه اشکالات شدند فرصت توقف کار و یا جبران خسارت باشد.
اگر تصمیم در سطح کلان باشد ، همانطور که در مقاله هم گفته شده با توجه به اهمیت موضوع بصورت مکتوب دلایل بازگو شود و در صورت امکان همه طرف های حساب و درگیر در سازمان و در این تصمیم را رونوشت و از عواقب آن آگاه کنیم.