۵ افسانه در مورد خلاقیت کارکنان در محیط کار

آیا دوست دارید تمام ایده های خلاقانه در سازمان را خودتان ارائه دهید؟ تا کنون ایده های جدید و خلاقانه کارکنان را برانگیخته اید و آنها را آزمایش کرده اید؟ چگونه می توان خلاقیت کارکنان را فعال کرد؟ واقعیت این است که در جایگاه مدیر به تنهایی نمی توانید به تمام ایده های خلاقانه بیندیشید. شما به خلاقیت کارکنان نیاز دارید.

خلاقیت کارکنان، نیازمند تغییر فرهنگ شرکت از تصدیق و پیروی به چالشی کردن موضوعات و پذیرش نگاه های متفاوت دارد. فرهنگی که باعث رشد و پرورش اولویت ها و خلاقیت ها بشود. برای این امر شما نیاز به خلاقیت کارکنان در سازمان دارید. شما باید به کارمندان تان نشان دهید که به شدت پشتیبان ابتکارات و انواع نوآوری ها هستید. و حاضرید این نوآوری ها را آزمایش کنید و از شکست در این راه نمی ترسید.

اقداماتی برای تشویق و حمایت از خلاقیت کارکنان

۱- برای خلاقیت کارکنان به آنها فرصت تفکر بدهید

معمولا خلاقیت بر مبنای تقاضا ایجاد نمی شود. بلکه خلاقیت خودش بر اساس شرایط می آید و تفکر، جزئی از فرایند خلاقیت محسوب می گردد. لذا برای گسترش فرهنگ خلاقیت در سازمان باید فرصت های تفکر را محیا سازید. به عنوان مثال به کارمندان دفترچه یادداشت بدهید و از بگویید به مدت چند ساعت هر ایده ای در مورد بهتر شدن اوضاع سازمان دارند، در دفترچه یادداشت کنند نه در تلفن همراه یا کامپیوتر. رویکرد تازهٔ استفاده از قلم و کاغذ آن‌ها را مجبور خواهد کرد متفاوت از روند معمول‌شان فکر کنند.

۲- آیا شما پشتیبان خلاقیت کارکنان هستید؟

ببینید که آیا کارمندان شما را فردی می دانند که پشتیبان و مشوق خلاقیت در سازمان است، یا کسی که هرگونه خلاقیتی را در نطفه خفه می کند؟ به بازخوردهای افراد به دقت گوش دهید حتی اگر این بازخوردها با تصور شما از خودتان در تضاد باشد. تا زمانی که متوجه نشدید دیگران چگونه به تفسیر و مشاهده آنها می پردازند موضوع را به بحث و بررسی بگذارید.

۳- از کارمندانتان بخواهید خلاق و ریسک پذیر باشند

با اهمیت دادن به تفکرات خلاقانه کوچک می توانید خلاقیت را در کارکنان رشد دهید.

۴- از دیگران به خاطر ارائه ی نظرات و ایده های خلاقانه تقدیر و تشکر کنید.

تشکر کردن آنها را ترغیب می کند که ایده های خلاقانه خود را با شما در میان بگذارند. از افرادی که راه حل های خلاقانه ارائه می کنند با پاداش های ملموس ( ارتقاء شغلی، افزایش حقوق) یا پاداش های ناملموس ( تصدیق و شناخت، ارائه ی پروژه های چالشی تر به آنها) تقدیر و تشکر کنید.

۵- ترکیب گروه خود را به دقت تعیین کنید

افراد تیم را با ترکیب مناسبی کنار هم قرا دهید تا مکمل هم باشند. به هیچ عنوان کارمندان شبیه به هم را در تیک قرار ندهید. همین تفاوت ها در افراد سازمان باعث رشد در سازمان می شود. در کارگاه آموزشی تیم سازی در سازمان تمام مهارت های موردنیاز برای ساختن تیم حرفه ای را آموزش می دهیم. 

۶- خلاقیت خود به تولید خلاقیت منجر می گردد

شرایطی فراهم آورید که کارمندان درباره ی روش های جدید تفکر، اکتشافات، محصولات و خدمات به بحث و گفتگو بپردازند. خلاقیت مانند نویسندگی است تا دست به قلم نبری چیزی برای نوشتن نداری. خلاقیت هم همینطور است. تا زمانی در مورد موضوعات وارد بحث و گفتگو نشوید افکار خلاقانه به سراغ شما نمی آیند. وقتی در مورد موضوعی گفتگو می کنید مغز تا مدتها درگیر موضوع می شود و در پس زمینه ذهن روی موضوع کار می کند.

۷- از کارمندان ایده پرداز حمایت کنید

چرا که این افراد موجب نگرانی کل گروه می شوند. دیگران می پندارند که ایده های این افراد آنها را وا می دارد تا راحتی و آسایش کارهای روتین و روزمره را کنار بگذارند و مجبورند به یادگیری کارهای جدید بپردازند. لذا شما باید حامی و ناجی آنها باشید. با آنها ارتباط برقرار کنید و توضیح دهید که چرا ایده های جدید، برای موفقیت گروه و سازمان بسیار مهم و ضروری هستند.

۸- تشکر حتی در صورت عدم موفقیت

اگر نتیجه ی دلخواهتان از پروژه حاصل نشد، باز هم از تیمتان بخاطر تلاش هایشان تشکر کنید. شکست سرآغاز موفقیت است. همه ی پروژه ها به موفقیت نمی رسند اما کارمندان در شکست ها چیزهای جدید یاد می گیرند. اجازه ندهید با شکست، کارکنان خلاق سازمان عقب نشینی کنند. این نگرش را در کارمندان تان هم ایجاد کنید تا همیشه شاهد خلاقیت در سازمان خود باشید.

۹- دور هم جمع کردن کارکنان برای افزایش خلاقیت کارکنان

کارمندان بخش های مختلف سازمان سرگرم کار و ظیفه ی خودشان هستند و فقط به انجام مسئولیت های خود فکر می کنند. با دور هم جمع کردن کارمندان بخش های مختلف می توان خلاقیت و رشد را در سازمان ارتقا داد. شاید برایتان سوال باشد که چگونه چنین چیزی ممکن است؟ اجازه بدهید با یک مثال توضیح دهم.

هر پنج شنبه کارمندان سازمان برای خودن صبحانه دور هم جمع می شوند. بنابراین کارمندهای بخش مختلف با هم آشنا می شوند و با گذشت زمان باعث به وجود آمدن چشم انداز مشترک میان اعضا برای آینده ی شرکت می شود. با وجود اینکه هر کس بسته به مسئولیت‌هایش دیدگاه منحصربه‌فردی نسبت به سازمان دارد، به‌مرور زمان با این گردهمایی‌ها ایده‌هایی بسیار خلاقانه و مبتنی بر همکاری در ذهن اعضای سازمان شکل می گیرد.

۱۰- برگزاری برنامه تفریحی کوتاه مدت 

به عنوان مثال کارمندان را به بازدید یک مکان بخصوص یا بازی های تیمی ببرید. نیازی نیست برنامه ی مجلل و پرهزینه ای برگزار کنید. صرف اینکه کارمندان در محیطی بجز شرکت با یکدیگر در ارتباط باشند باعث می شود از منطقه ی امن شان خارج شوند و بری یکدیگر منبعی جهت ایده های خلاقانه باشند.

۵ افسانه درباره خلاقیت کارمندان در کار

طی  سال های گذشته تحقیقات بسیار محدودی روی خلاقیت کارمندان در کار و خلاقیت در محیط کار انجام گرفته است. اما متاسفانه در طول تمام این تحقیق و تفحص ها روشن شده است که خلاقیت موضوعی است که بسیار مورد سوء برداشت قرار گرفته است. این سوء تعبیرها و سوء برداشتها باعث شده است که مدیران توجه کمی به خلاقیت کارمندان خود و خلاقیت در محیط کار داشته باشند.

در ادامه پنج مورد از این سوء تعبیرها در مورد خلاقیت کارمندان را بررسی می کنیم. پس از مطالعه آنها، از خود بپرسید که آیا شما هیچ یک از این سوء تعبیرات را درباره خلاقیت کارمندان دارید؟ اگر چنین است با تغییر دیدگاه خود درباره خلاقیت کارمندان، عرصه مدیریتی خود را گسترش داده و برای حداکثر سازی ظرفیت گروه خود اقدامات لازم را انجام دهید.

۱- هرچه باهوش تر باشید، خلاق ترید

هوش تنها تا جایی با خلاقیت همبستگی دارد که هوش کافی برای انجام دادن کار خود داشته باشید، بعد از آن این رابطه دیگر صادق نیست. یعنی، بالاتر از یک آستانه نسبتا معمولی (بهره هوشی (IQ) معادل با ۱۲۰) ، بین هوش و خلاقیت هیج همبستگی وجود ندارد.

۲- افراد جوان خلاق تر از افراد مسن هستند

 سن پیش بینی روشنی از ظرفیت خلاقیت نیست. تحقیقات نشان می دهند که برای ایجاد خبرگی عمیق در حوزه ی کاری، به طوری که فرد به الگوی عمیقی از کار دست یابد، معمولا به ۷ تا ۱۰ سال وقت نیاز است.  بنابراین در جهان کسب و کار خلاقیت ممکن است نزد فرد با تجربه در هر سنی یافت شود.

با این همه  خبرگی ممکن است مانع خلاقیت هم بشود. چرا که کارمندان با تجربه گاه آنقدر درگیر الگوهای تثبیت شده می شوند که توانایی مشاهده یا تفکر خارج از الگوهای تثبیت شده (پارادایم ها) را از دست می دهند.

۳- خلاقیت خاص عده معدودی است

بی شک ریسک پذیری و تمایل به خطر کردن و توانایی فکر کردن به شیوه های غیر معمول، در خلاقیت نقش دارند. اما این امر به معنای آن نیست که خلاقیت محدود به امور شدیدا تأثیر گذار و بسیار پرخطر است. برای اینکه کارمندی خلاق باشد لازم نیست با طناب از بلندی به پایین بپرد. در واقع نباید به نحو بارزی متفاوت از دیگران باشد. به علاوه، مدیران می توانند گامهای مشخصی بردارند تا به خود یا هر فرد دیگری کمک کنند که خلاق تر باشد.

در مواقع نادری نظریاتی که یک فرد خلاق به آنها می رسد، جهش هایی به سمت جلو خواهند بود که انقلابی در یک صنعت ایجاد خواهند کرد. اما در اغلب مواقع این گامها، پیشرفت های کوچکی هستند که اهداف سازمانی را به پیش می برند.

۴- عمل خلاقانه اساسا تک روانه است

 در واقع درصد بالایی از مهم ترین ابداعات جهان، حاصل کار یک نابغه تنها نبوده اند، بلکه از همکاری عده ای از افراد، با مهارت های مکمل هم، نتیجه شده اند. افراد و گروه هایی که به کشفیات مهم نائل می شوند، از مراحل بسیاری عبور می کنند. اغلب نوآوری ها تنها پس از انجام دادن کارهای طاقت فرسا و گذشتن از سد های متعدد توسط یک تیم، حاصل می شوند.

۵- شما نمی توانید خلاقیت را اداره کنید

خلاقیت تا حدودی شبیه غولی است که نمی توان آن را درون بطری کرد. این یعنی اینکه هرگز پیشاپیش نمی توانید بفهمید که چه کسی درگیر یک کار خلاقانه خواهد شد، آن کار چه خواهد بود و دقیقا چه وقت و چگونه روی خواهد داد! با این همه در جایگاه مدیر می توانید شرایطی فراهم آورید که احتمال وقوع خلاقیت را بسیار بیشتر خواهد کرد. یعنی، شما می توانید بر احتمال نوآوری بیفزایید.

این پنج افسانه چه چیزی را به ما می آموزند و چه درسی پشت آنها نهفته است؟ درس مهمی که از این افسانه ها در می یابیم این است که کارمندان شما ظرفیت آن را دارند که خلاق و نوآور باشند. اما برای ظهور آن ظرفیت خلاقیت در محیط کار، باید شرایط مناسب را فراهم آورید.

سخن پایانی

برای ایجاد و پروش خلاقیت کارمندان سعی کنید محیط کاری را غنا ببخشید، از نظر محیط روانی و محیط مادی تا ذهن ها را برای خلاقیت از بندهای آنها آزاد سازید. ابزارها و فنونی که تولید فکر را تقویت می کنند، فراهم آورید. این ابزارها به کارمندان کمک می کند که خلاقیت خود را رشد دهند.

و در نهایت فرایند خلاقیت را به نحوی اداره کنید که بهترین بینشها و نظریات، به محصولات، خدمات و شیوه های اجرای نوآورانه کار تبدیل شوند. تا کارمندان ترغیب به دادن ایده های خلاقانه شوند