۷ تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی؛ تحصیل در کدام رشته بهتر است؟

مدیرهای حرفه‌ای همیشه به آموزش بها می‌دهند و در حال یادگیری هستند! این جمله کلیشه‌ای به نظر می‌رسد، اما ارزش زیادی در پس آن نهفته است که تنها مدیرهای حرفه‌ای آن را درک می‌کنند. وقتی مسیر یادگیری و آموزش آکادمیک را شروع می‌کنید، متوجه می‌شوید مدیریت شاخه‌های بسیار زیادی دارد. تنوع شاخه‌های مدیریت به شما کمک می‌کند به صورت تخصصی در یک حوزه مطالعه کنید و خبره شوید، اما پیدا کردن شاخه مناسب برای شغل و روحیه‌تان، سخت می‌شود. به همین دلیل باید درباره شاخه‌های مختلف تحقیق کنید و به دنبال مسائلی مثل تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی یا سایر گرایش‌های مدیریت بگردید.

مدیریت بازرگانی و MBA دو مورد از پرطرفدارترین شاخه‌های این علم هستند. البته بسیاری از افراد تصور می‌کنند در این دو رشته مطالب یکسانی ارائه می‌شود و مدرکشان هم مشابه است. در این مقاله تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی را بررسی می‌کنیم و درباره آنچه در هر رشته آموزش داده می‌شود، توضیح خواهیم داد. با مطالعه این مقاله متوجه می‌شوید فرق مدیریت بازرگانی و MBA چیست و کدام یک از این شاخه‌ها برای شما مناسب‌تر است.

 

MBA چیست؟

MBA (Mater of Business Adminstration) به معنی مدیریت ارشد کسب و کار است. دانشجویان این رشته مهارت‌های مورد نیاز برای مدیریت را یاد می‌گیرند و دیدگاهی جامع برای هدایت یک کسب و کار به دست می‌آورند. در مقاله «رشته MBA چیست؟ بازار کار رشته MBA » توضیحات کامل‌تری درباره مدیریت ارشد کسب و کار ارائه داده‌ایم و آن را با جزئیات بیشتر بررسی کرده‌ایم.

 

معمولا افرادی که سابقه کاری مدیریتی دارند و برای توسعه مهارت‌ها و بروزرسانی اطلاعاتشان، به سراغ ادامه تحصیل می‌روند، رشته MBA را انتخاب می‌کنند. مباحث ارائه شده در این رشته روی مدیریت و تجارت در دنیای واقعی تمرکز دارد. در نتیجه مدیران یاد می‌گیرند برای یک کسب و کار واقعی استراتژی بچینند و آن را در مسیری هدایت کنند که بالاترین بهره‌وری و بیشترین میزان سودآوری را داشته باشد.

 

مدیران با تحصیل در رشته MBA به سطح ارشدی می‌رسند.

 

مدیریت بازرگانی چیست؟

مدیریت بازرگانی یکی از شاخه‌هایی است که به صورت عمومی‌ علم مدیریت را مورد بررسی قرار می‌دهد تا دانشجویان دیدگاهی کلی درباره مدیریت و بازرگانی به دست آورند. آن‌ها به صورت تئوری یاد می‌گیرند یک سازمان برای موفقیت و سودآوری، به چه اصولی نیاز دارد و چه فرایندهایی باید در آن اجرا شود. دانشجویان مدیریت بازرگانی بیشتر با نظریه‌های حوزه مدیریت سر و کار دارند و در سطوح ارشد، وارد حیطه‌های عملی خواهند شد.

تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی، باعث شده گروه‌هایی که به سراغ هرکدام از رشته‌ها می‌روند، متفاوت باشند. همانطور که گفتیم، افرادی که در حوزه مدیریت تجربه دارند، معمولا در رشته MBA تحصیل می‌کنند. اما مخاطبان رشته مدیریت بازرگانی کسانی هستند که اولین گام‌های ورود به دنیای مدیریت را برمی‌دارند. به عنوان مثال دانش‌آموزهایی که به مدیریت علاقه دارند، بعد از پایان دبیرستان، کنکور انسانی می‌دهند تا وارد رشته مدیریت بازرگانی شوند. آن‌ها در این رشته اصول و مبانی مدیریت را یاد می‌گیرند و بعدا می‌توانند به صورت تخصصی‌تر تحصیلاتشان را ادامه بدهند.

 

۷ تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی 

در قسمت‌های قبلی هر دو رشته را به صورت کلی بررسی کردیم. اکنون به موضوع اصلی می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم فرق مدیریت بازرگانی با MBA چیست.

 

 

۱. دروس رشته مدیریت بازرگانی و MBA

درس‌هایی که دانشجویان در رشته مدیریت بازرگانی می‌خوانند به پنج دسته عمومی، تخصصی، پایه، اختیاری و اصلی تقسیم می‌شود و شامل ۱۳۳ واحد در مقطع کارشناسی است. بعضی از دروس مدیریتی که دانشجویان این رشته می‌خوانند را در ادامه نام می‌بریم:

 

• اصول و مبانی مدیریت
• مدیریت منابع انسانی
• مدیریت رفتار در سازمان
• روش تحقیق مدیریت و عملیات
• بازرگانی بین‌الملل
• مدیریت بازار و بازاریابی
• سیستم‌های اطلاعاتی مدیریتی
• اصول حسابداری
• مدیریت مالی
• استراتژی مدیریت
• سیاست‌های مالی و پولی
• بهره‌وری و تحلیل اطلاعات سازمانی
• حقوق بازرگانی بین‌الملل
• اقتصاد خرد و اقتصاد کلان
• ساختارهای سازمانی 

از آنجایی که MBA گرایش‌های مختلفی دارد، دروس هر شاخه از آن، با یکدیگر متفاوت است. اما در ادامه به چند مورد از درس‌های تخصصی این رشته اشاره می‌کنیم:

 

• اقتصاد خرد
• مدیریت عملیات 
• برنامه ریزی استراتژیک 
• مدیریت بازاریابی 
• رفتار سازمانی 
• مدیریت مالی 

 

همانطور که می‌بینید، عنوان بعضی از دروس دو رشته مشترک است، اما تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی در محتوای دروسی است که در هر کدام از آن‌ها ارائه می‌شود.

 

۲. تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی در اهداف تحصیلی 

دانشجویان MBA معمولا در حین تحصیل کار هم می‌کنند. آن‌ها برای ارتقای شغلی یا به دست آوردن اطلاعات و مهارت‌های بیشتر در زمینه مدیریت، وارد این رشته می‌شوند. آن‌ها ممکن است تحصیلاتشان را به صورت آکادمیک در دانشگاه ادامه بدهند یا در دوره‌های آموزشی فشرده MBA شرکت کنند تا در زمان کوتاه‌تری به نتیجه برسند.

دانشجویان مدیریت بازرگانی، معمولا تجربه کاری ندارند. آن‌ها با هدف پیدا کردن شغل بعد از فارغ‌التحصیلی از مدیریت بازرگانی، وارد این رشته می‌شوند. گروهی از این افراد بعد از فارغ‌التحصیلی وارد بازار کار می‌شوند و بعد از مدتی کارآموزی و فعالیت به عنوان کارمند یا سرپرست، به سِمت‌های مدیریتی می‌رسند. گروهی دیگر هم تحصیلاتشان را ادامه می‌دهند تا با مدرک کارشناسی ارشد رشته مرتبط، مثل MBA، وارد بازار کار شوند و موقعیت‌های بهتری به دست آورند.

 

۳. ورود به بازار کار

نحوه ورود به بازار کار هم یک تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی است. دانشجویان MBA، معمولا از قبل وارد بازار کار شده‌اند و اکنون برای افزایش سطح مهارت‌ها، به دست آوردن ارتقای شغلی یا حتی راه‌اندازی کسب و کار شخصی درس می‌خوانند. این افراد حتی اگر شاغل هم نباشند، رزومه خوبی دارند و به راحتی می‌توانند در موقعیت‌های خوب مشغول به کار شوند.

دانشجویان مدیریت بازرگانی بعد از فارغ‌التحصیلی باید از پایین‌ترین موقعیت‌ها کارشان را شروع کنند. این افراد معمولا به عنوان کارآموز در سازمان‌ها مشغول به کار می‌شوند و به مرور زمان، ارتقا می‌گیرند تا به سِمت‌های مدیریتی برسند.

 

۴. فرق مدیریت بازرگانی و MBA در گرایش‌های هر رشته 

مدیریت بازرگانی در مقطع کارشناسی، گرایشی ندارد و همه مطالب به صورت عمومی به دانشجوها آموزش داده می‌شود. با ادامه تحصیلات در مقطع ارشد مدیریت بازرگانی، می‌توانید گرایش‌هایی که در ادامه نام می‌بریم را انتخاب کنید:

 

• بازرگانی بین‌الملل 
• بازرگانی داخلی 
• بازاریابی 
• تجارت الکترونیک 
• مدیریت استراتژیک 
• کارآفرینی 
• گرایش‌های مالی 
• گرایش تحویل

 

MBA، مقطع کارشناسی ارشد است. به همین دلیل از همان ابتدای تحصیل، امکان انتخاب گرایش برای آن وجود خواهد داشت. در ادامه گرایش‌های این رشته را نیز نام می‌بریم:

 

• مالی
• بازاریابی
• فناوری اطلاعات
• تجارت بین‌الملل 
• استراتژی 
• مدیریت پروژه

 

 

۵. هزینه تحصیل 

هزینه دوره‌های MBA معمولا بیشتر از دوره‌های مدیریت بازرگانی است. البته باید توجه داشته باشید که مدیریت بازرگانی بیشتر به عنوان یک رشته دانشگاهی شناخته می‌شود و اگر دانشجویان در دانشگاه‌های دولتی، در این رشته تحصیل کنند، هزینه‌ای نمی‌پردازند. اما MBA هم در دانشگاه‌ها ارائه می‌شود و هم در موسسات آموزش آزاد. شهریه دوره‌های آزاد این رشته، معمولا شاخه‌های دیگر مدیریت بیشتر است.

 

۶. اعتبار مدرک 

تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی از نظر اعتبار مدرک، یکی از مهم‌ترین نکاتی است که باید به آن توجه داشته باشید. زیرا رشته تحصیلی و دوره‌هایی که مدیران سپری کرده‌اند، نقش مهمی در رزومه‌شان ایفا می‌کند.

MBA، یکی از شناخته‌شده‌ترین شاخه‌های مدیریت است؛ به همین دلیل وجود این مدرک در رزومه کاری شما، یک برگ برنده مهم محسوب می‌شود. بسیاری از شرکت‌ها ترجیح می‌دهند برای پوزیشن‌های مدیریتی، افرادی را استخدام کنند که مدرک MBA دارند یا دوره‌های معتبری برای یادگیری مدیریت کسب و کار گذرانده‌اند.

 

البته تفاوت اعتبار مدرک دو رشته، نسبی است. گاهی اوقات، افرادی با مدرک مدیریت بازرگانی، سابقه کاری زیادی دارند و بر مهارت‌های مورد نیاز در مدیریت، مسلط هستند. در نتیجه می‌توانند موقعیت‌های شغلی خوبی به دست آورند. در مقابل، افرادی هم هستند که با مدرک MBA و حتی DBA، بیکار می‌مانند، چون توانمندی‌های لازم برای فعالیت در زمینه مدیریت را ندارند و عملی کار نکرده‌اند.

وقتی صحبت از مدیریت کسب و کار می‌شود، بسیاری از افراد به رشته تحصیلی MBA فکر می‌کنند. اما آیا تاکنون به این فکر کرده‌اید که مفهوم مدیریت کسب و کار چیست؟ چه کارهایی باید برای مدیریت بیزینس انجام داد و چطور می‌توان یک مدیر موفق در این زمینه بود؟ 

 

 

۷. تفاوت شغل مدیر بازرگانی و کارشناس ارشد مدیریت کسب و کار

این تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی، به موقعیت شغلی فارغ‌التحصیلان دو رشته بستگی دارد. اما اگر هرکدام از آن‌ها در پوزیشنی متناسب با رشته‌شان فعالیت داشته باشند، می‌توان تفاوت‌های موجود بین وظایفشان را هم بررسی کرد.

مدیران بازرگانی معمولا روی فرایندها و عملکردهای روزمره سازمان نظارت دارند. آن‌ها مطمئن می‌شوند محصول یا خدمات ارائه شده، با استراتژی‌های شرکت و نیاز بازار هماهنگ است و رضایت مشتریان را جلب می‌کند.
مدیران ارشد کسب و کار، کم‌تر با فرایندها و عملکردهای روزمره شرکت درگیر هستند. آن‌ها استراتژی‌ها و برنامه‌های کلی سازمان را تدوین می‌کنند و بر مسیر کلی سازمان، شرایط جامع بازار و استراتژی‌های جامع نظارت دارند.

 

کدام رشته برای شما مناسب است؟

تا این بخش از مقاله ۷ تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی را بررسی کردیم. هر دوی این رشته‌ها، دانش شما را در زمینه مدیریت افزایش می‌دهند و نمی‌توان تعیین کرد که کدام یک از آن‌ها بر دیگری برتری دارد.
دنیای تجارت و مدیریت امروز با سرعت زیادی تغییر می‌کند. اگر قصد دارید مفاهیم، استراتژی‌ها و مهارت‌های مورد نیاز برای هدایت یک کسب و کار را یاد بگیرید و آن را در شرایط امروز دنیا به موفقیت برسانید، MBA،‌ رشته‌ای است که به آن نیاز دارید.

مدیریت یک علم پیچیده و پیشرفته است که عمق زیادی دارد. هرچقدر هم که درباره مدیریت یاد بگیرید، اطلاعاتی وجود دارد که نمی‌دانید و باید دانسته‌هایتان را به‌روزرسانی کنید. اگر تاکنون تجربه‌ای در حوزه مدیریت نداشته‌اید و به تازگی می‌خواهید وارد این دنیای متفاوت شوید، تحصیل در رشته مدیریت بازرگانی به شما کمک می‌کند. با تحصیل در این رشته مبانی، اصول و نظریه‌های مدیریت را یاد می‌گیرد و مهارت‌های ابتدایی مورد نیاز برای فعالیت را به دست خواهید آورد.

 

صاحبان کسب و کارها فارغ‌التحصیلان کدام رشته را استخدام می‌کنند؟

بازار کار یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانشجویان، پیش از ورود به دانشگاه یا دوره‌های آموزشی است. آن‌ها ترجیح می‌دهند در رشته‌ای تحصیل کنند که بازار کار خوبی داشته باشد تا پس از فارغ‌التحصیلی در موقعیت شغلی مناسبی مشغول به کار شوند.
در حال حاضر کارفرماها بیشتر از اینکه به مدرک تحصیلی توجه داشته باشند، به توانمندی‌ها و عملکرد کارجوها توجه می‌کنند. پس اگر آموزش‌هایتان را به خوبی فرا گرفته‌اید و مهارت‌های مورد نیاز برای مدیریت را دارید، اطمینان داشته باشید که با کمی جستجو و مذاکره، شغل مناسبی پیدا خواهید کرد.

به طور کلی در بازار کار، مدرک MBA اعتبار بیشتری دارد. به عنوان مثال اگر دو نفر برای یک موقعیت شغلی درخواست بدهند که یکی از آن‌ها MBA خوانده و دیگری مدیریت بازرگانی، احتمالا صاحب کسب و کار مورد نظر ترجیح می‌دهد ابتدا با فارغ‌التحصیل MBA مصاحبه کند و سپس با مدیر بازرگانی صحبت داشته باشند. اما در نهایت، انتخاب او بر اساس دیدگاهی است که در جلسه مصاحبه از کارجوها به دست می‌آورد؛ اگر کارجوی فارغ‌التحصیل مدیریت بازرگانی، رزومه قوی‌تر و مهارت‌های بیشتری داشته باشد، می‌تواند موقعیت مورد نظر را به دست آورد.

 

تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی در سطح بین‌الملل 

جالب است بدانید که تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی در سطح بین‌الملل هم مانند همان مواردی است که در ایران بررسی کردیم. اکثر شرکت‌ها، کالج‌ها و دانشگاه‌های دنیا، اعتبار بیشتری به MBA می‌دهند. البته رشته مدیریت بازرگانی هم در حال تبدیل شدن به یکی از شاخه‌های معتبر مدیریت است و تعداد دانشجویان آن روز به روز بیشتر می‌شود.

تحصیل در رشته مدیریت بازرگانی در سطح بین‌الملل، مسیر خوبی برای شروع فعالیت در حوزه مدیریت محسوب می‌شود. فارغ‌التحصیلان این رشته، می‌توانند به عنوان مدیران میانی یا سرپرست وارد سازمان‌ها شوند. همچنین کسانی که قصد ادامه تحصیل دارند، با دریافت مدرک مدیریت بازرگانی،‌ شانسشان را برای پذیرش گرفتن در رشته MBA دانشگاه‌های معتبر جهان افزایش می‌دهند. دانشگاه‌های معتبر برای بورس تحصیلی ترجیح می‌دهند افرادی را انتخاب کنند که سررشته‌ای از این علم دارند.

 

کلام آخر؛ مدیریت بازرگانی مسیر ورود به دنیای مدیریت و MBA تکمیل‌کننده آن است.

در این مقاله تفاوت MBA و مدیریت بازرگانی را بررسی کردیم. مدیریت کسب و کار و مدیریت بازرگانی، دو اصطلاح مشابه هستند. به همین دلیل بسیاری از افراد تصور می‌کنند محتوای این دو رشته یکسان است و فقط برای بازاریابی به عنوان دو رشته مستقل تعریف می‌شوند. فرق مدیریت بازرگانی و MBA این است که مدیریت بازرگانی مسیر ورود به دنیای مدیریت محسوب می‌شود و MBA، تکمیل‌کننده تحصیلات در این زمینه است. البته گروهی از افراد مسیر متفاوتی را برای یادگیری انتخاب می‌کنند.

آن‌ها به جای صرف زمان دو تا چهار ساله برای تحصیلات آکادمیک، در دوره‌های کاربردی‌تر با مدرک معتبر شرکت می‌کنند تا هم به‌روزترین اطلاعات را به دست آورند و هم در زمان کوتاه‌تری، مطالب مورد نظرشان را یاد بگیرند. دانشجویان آکادمی دکامی، جزو این افراد هستند. آن‌ها با شرکت در دوره‌های مدیریتی، علمشان را به‌روز نگه می‌دارند، مهارت‌هایشان را ارتقا می‌دهند و به مدیران حرفه‌ای در حوزه کاری خودشان تبدیل می‌شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره دوره‌ها، روی لینک موجود در بنر زیر کلیک کنید.