در مصاحبه استخدامی چه بپرسیم؟

ما به عنوان مدیر، باید شبکه‌ای حرفه‌ای در سازمان خود ایجاد کنیم. این کار با استخدام بهترین کامندان ساده‌تر می‌شود. پاسخ به سوال ” در مصاحبه استخدامی چه بپرسیم ” به شما کمک میکند، بهترین کارمندان را برای مجموعه خود پیدا و استخدام کنید. پیشنهاد می کنیم پیش از ورود به جلسه ی مصاحبه این مقاله را بخوانید.

حتما شما هم مدیران یا رهبرانی را می‌شناسید که در سازمان خود سیستم سازی کرده‌اند و اکنون بدون اینکه در سازمانشان حضور داشته باشند، اعضای مجموعه به درستی کارهای خود را انجام می‌دهند. عوامل مختلفی در این موفقیت تأثیر دارد. یکی از کلیدی‌ترین عوامل این است که بدانیم در مصاحبه استخدامی چه بپرسیم و چگونه از بین پاسخ‌های ارائه شده، بهترین کارمندان را استخدام کنیم.

با مطالعه این مقاله شما با کلیدی‌ترین و بهترین سوالات برای مصاحبه آشنا خواهید شد. همچنین متدهایی ارائه خواهیم داد که بتوانید پاسخ‌های ارائه شده از سوی کارمندان (متقاضی) را تحلیل کنید.

آمادگی اولیه برای پرسیدن سوالات مصاحبه کاری

مصاحبه اولین گام برای این است کارجو و کارفرما بفهمند برای همکاری با یکدیگر مناسب هستند یا خیر. در بسیاری از موارد این موضوع در همان دیدار ابتدایی مشخص می‌شود. اما گاهی نیز لازم است پروسه‌ای آزمایشی بعد از مصاحبه طی شود. در هر صورت اینکه کارجو و کارفرما برای جلسه مصاحبه کاملا آماده باشند، اهمیت بسیاری دارد. توجه داشته باشید شما به عنوان مدیر باید به تمامی مراحل استخدام اشراف داشته باشید.

آمادگی شما به عنوان کارفرما یعنی اینکه سوالات مصاحبه کاری درستی برای پرسیدن داشته باشید و همچنین به صورت دقیق به پاسخ‌های کارجو در این رابطه گوش کنید تا بتوانید به نتیجه مطلوب برسید. اینکه در مصاحبه استخدامی چه بپرسیم، سوال کارفرمایان بسیاری است. جامع‌ترین پاسخ هم این است که سوالاتی را در مصاحبه کاری انتخاب کنید که ابعاد مختلف شخصیت، رفتار، ارزش‌ها و مهارت و تخصص کارجو را برای شما مشخص کند. 

مقالات مختلفی درباره مصاحبه و رموز موفقیت در آن منتشر شده است. همه آن‌ها در مورد عملکرد شغلی مصاحبه شونده در جلسه مصاحبه شغلی هستند و کمتر مقاله‌ای را می‌توان یافت که بگوید چگونه مصاحبه شغلی انجام دهید.

ویژگی‌های سوالات مناسب برای مصاحبه کاری

در ادامه به ویژگی‌هایی اشاره کرده‌ایم که در پیدا کردن سوالات مناسب برای مصاحبه کاری به شما کمک می‌کند.

• سوالات باید متناسب با موقعیت شغلی باشد که کارجو قصد استخدام در آن را دارد. به عنوان مثال نیازی نیست که یک گرافیست بداند مساحت ورزشگاه آزادی چقدر است!
• سوالات مصاحبه کاری باید به گونه‌ای باشد که کارجو با شما گفتگو کند. تا حد امکان سوالاتی که پاسخ تک کلمه‌ای دارند را نپرسید. اجازه دهید ۷۰ الی ۸۰ درصد زمان مصاحبه را متقاضی صحبت کند.
• سعی کنید در سوالات نظم و انسجام ایجاد کنید. روی یک کاغذ بنویسید که برای موقعیت شغلی مورد نظرتان، فرد باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد. سپس سوالاتی را آماده کنید که به شما نشان می‌دهد این ویژگی‌ها در مخاطبتان وجود دارد یا خیر.
• سعی کنید سوالات بی‌طرفانه بپرسید. سوالاتی که به گرایش‌های سیاسی یا مذهبی فرد مربوط می‌شوند را رها کنید؛ مگر اینکه اعتقادات فرد در موقعیت شغلی که به او محول می‌شود، نقش داشته باشد.
• سوالات مصاحبه کاری باید کلیدی باشند و پاسخ آن‌ها چیزی به دانش شما اضافه کند. مثلا دانستن اینکه کارجو اوقات فراغت خود را چگونه سپری می‌کند، احتمالا در ملاقات اولیه شما ضروری نخواهد بود.

چرا انتخاب بهترین سوالات برای مصاحبه اهمیت دارد؟

دانستن اینکه در مصاحبه استخدامی چه بپرسیم اهمیت بسیاری دارد اما مدیر باید هوشمندانه رفتار کند و سعی کند بهترین سوالات برای مصاحبه را فیلتر کند. انتخاب بهترین سوالات برای مصاحبه بیش از هرچیز در هزینه و زمان شما صرفه‌جویی خواهد کرد و منجر به استخدام افراد درست می‌شوند.

اما سوالات غلط ممکن است در نهایت کارکنان نامناسب به سازمانتان اضافه کنند. شما برای آموزش این کارکنان نامناسب زمان صرف می‌کنید و به دلیل قراردادی که بسته‌اید، باید به آن‌ها حقوق بدهید. اما زمانی که متوجه می‌شوید آن‌ها برای کارتان مناسب نیستند یا اخراجشان می‌کنید که هزینه و زمانتان به هدر رفته است، یا کج دار و مریز با آن‌ها ادامه می‌دهید که سرعت پیشرفت کارتان را می‌گیرد.

شاید با پرسیدن بهترین سوالات برای مصاحبه و تحلیل درست پاسخ‌ها، بسیاری از کارجوها رد شوند. اما به یاد داشته باشید که با پرسش‌های قدرتمند شما یک فیلترینگ عالی دارید که در نهایت بهترین کارمند را برایتان پیدا می‌کند. این بهترین راه برای مدیریت کارمندان مشکل ساز است؛ چرا که اصلا آن‌ها را استخدام نخواهید کرد!
برای اطلاعات بیشتر در این زمینه توصیه می‌کنیم مقاله‌ای تحت عنوان « چگونه از استخدام کارکنان مشکل ساز پیشگیری کنیم » را مطالعه کنید.

۱۰ نمونه از کلیدی‌ترین سوالات برای استخدام کارمند

تاکنون درباره ویژگی‌های کلیدی سوالات، مطالبی ارائه دادیم. اکنون تا حدی می‌دانیم که در مصاحبه استخدامی چه بپرسیم. اما در ادامه تعدای از سوالات را برای استخدام کارمند را به عنوان نمونه متن استخدام ارائه داده‌ایم تا بهتر منظور را متوجه شوید و بتوانید یک مصاحبه مطلوب را مدیریت کنید. این سوالات را در ادامه بیان می‌کنیم.

بخش اول: سوالات مرتبط با توانایی‌های فرد برای استخدام کارمند

۱) چرا برای این موقعیت شغلی رزومه فرستاده‌اید و چه ویژگی‌ مناسبی برای چنین موقعیتی دارید؟

در این مرحله می‌توانید متوجه شوید که کدام یک از مهارت‌های فرد برای موقعیت شغلی مورد نظر شما مناسب است. بهتر است در عین پرسش این سوال، شما نیز درباره انتظاراتی که از کارمند مورد نظر خود دارید، صحبت کنید.

۲) مهم‌ترین ویژگی‌های رفتاری شما در محیط کاری چیست؟

افراد در این مرحله درباره ویژگی‌ها و توانمندی‌های خود صحبت می‌کنند. این موضوع به شناخت بیشتر کمک می‌کند. همچنین می‌تواند مهارت فرد در برقراری ارتباط را بسنجید. به یاد داشته باشید که فرد باید از توانمندی‌ها و ویژگی‌های خودش اطلاع داشته باشد تا بتواند از آن‌ها در محیط کار استفاده کند.

۳) آیا فردی وجود دارد که بتواند درباره شما کمی بیشتر به ما توضیح دهد؟ (همکاران و مدیران سابق و…)

نظر شخص سوم درباره متقاضی می‌تواند به شما در تصمیم‌گیری بهتر کمک کند.

بخش دوم: سوالات مربوط به سابقه و دانش فرد برای استخدام کارمند

۱) دلیل ترک شغل قبلی‌تان چه بوده است؟ درباره سوابق کاری خود توضیح دهید.

این موضوع در وهله اول مشخص می‌کند که با فرد صادقی طرف هستید یا خیر. بعد از آن نیز مشخص می‌شود که فرد چه انتظاراتی از محیط کار خود دارد (که در شرکت قبلی برآورده نشده است). همچنین در صورتی که مشکل از فرد و نه از سازمان پیشین بوده، احتمالا با پاسخ این سوال به آن پی می‌برید.

۲) علت تمایل شما به کار در شرکت ما و در این موقعیت شغلی چه بوده است؟

این موضوع مشخص می‌کند که آیا فرد با موقعیت شغلی مورد نظر شما آشناست یا سابقه کاری در انجام آن داشته است یا خیر.

۳) چگونه بر چالش‌های مختلف غلبه می‌کنید؟ (می‌توانید یک چالش مرتبط با کار خود را به عنوان مثال بیان کنید. مثلا اگر قصد استخدام مدیر بازاریابی دارید، بپرسید چگونه با چالش کاهش فروش مقابله می‌کند؟)

این سوال مشخص می‌کند که آیا فرد تسلط کافی به توانایی‌هایی که پیش از این اشاره کرده است را دارد یا خیر.

۴) ویژگی‌های موقعیت شغلی ایده‌آل شما چیست؟

به یاد داشته باشید که فرد علاوه بر تناسب با موقعیت شغلی، باید با آنچه در سازمان شما می‌گذرد نیز تطبیق پیدا کند. برخی از کارفرمایان به دلیل توقع کارمندان با آن‌ها کنار نمی‌آیند. به این موضوع نیز حین مصاحبه باید توجه کنید.

بخش سوم: برای پیدا کردن بهترین فرد در مصاحبه استخدامی چه بپرسیم؟

۱) برای ارتقای دانش و مهارت خود چه کارهایی انجام می‌دهید؟ برنامه‌تان برای پیشرفت در آینده شغلی چیست؟

افرادی که به دنبال بروزرسانی دانش و اطلاعات خود هستند، بهتر می‌توانند به رشد سازمان شما کمک کنند.

۲) آیا مطمئن هستید که می‌توانید از پس مسئولیت‌هایی که در این شغل به شما محول می‌شود به خوبی برآیید؟

سعی کنید این پرسش را با لحنی بدبینانه بیان کنید. این کار به شما کمک می‌کند افراد معتمد به نفس را بهتر بشناسید. در صحبت‌های مخاطب برای پاسخ به این سوال به دنبال دلیل قانع کننده‌ای باشید.

۳) آیا قبلا در کارهای تیمی شرکت داشته‌اید؟

از آنجایی که امروزه بسیاری از فعالیت‌ها به صورت تیمی انجام می‌شود، پرسش این سوال ضروری است. همچنین می‌توانید این سوال را متناسب با ویژگی مورد نظر خود برای موقعیت شغلی شخصی‌سازی کنید. مثلا در مورد نظم و برنامه ریزی شخص بپرسید.

چگونه پاسخ‌های به دست آمده از سوالات مصاحبه شغلی را تحلیل کنیم؟

معمولا بعد از پاسخ به ” چه سوالاتی در مصاحبه شغلی بپرسیم “، کارفرمایان دنبال نحوه ی صحیح تحلیل پاسخ ها هستند. به یاد داشته باشید که نیازی نیست مانند یک روانشناس خبره پاسخ‌ها را تحلیل کنید. تنها کافی است آنچه می‌خواهید را از پاسخ‌ها بردارید و جزئیات را رها کنید.

در بخش قبلی درباره پاسخ سوالات، تحلیل‌های ساده‌ای ارائه دادیم. اگر کارجو بیشتر درباره گذشته شکایت می‌کند، یعنی به نکات منفی توجه بیشتری دارد. اما اگر به رشد و آینده موفق می‌پردازد، یعنی شخص بلندپروازی است. در ادامه نکاتی که به شما در تحلیل پاسخ‌ها کمک می‌کند را بیان می‌کنیم.

• صحبت درباره آینده شغلی و بروزرسانی مهارت‌های کارجو مشخص می‌کند که تا چه مدت قصد همکاری با شما را دارد. همچنین مشخص می‌کند که آیا می‌تواند در رشد با سازمان شما همراه باشد یا خیر.
• زمانی که فرد درباره خود صحبت می‌کند، باید به کلماتی که می‌گوید نیز گوش دهید. به عنوان مثال شخصی که بیش از حد عبارت «من» را به کار می‌برد و بیش از آنچه به دست آورده است، به خود می‌بالد، خودخواه است و برای کار تیمی مناسب نیست.
• زمانی که درباره علت علاقه شخص به شرکت و موقعیت شغلی مورد نظر سوال می‌پرسید، می‌توانید بفهمید که تا چه اندازه می‌توانید روی او حساب کنید.
• هنگامی که از ارتباط سازی می‌پرسید، می‌توانید بفهمید که شخص برای کار تیمی در سازمان شما مناسب است یا خیر. به عنوان مثال می‌توانید بپرسید اگر نظرش با مدیر مخالف باشد، چه می‌کند؟
• پرسش‌هایی که درباره سابقه کاری او می‌پرسید هم می‌تواند سطح مهارت‌های او را مشخص کند و هم اطلاعاتی درمورد ارتباط و شیوه کارش در سازمان به شما ارائه دهد.

قبل از آماده کردن سوالات مصاحبه شغلی چه اقداماتی باید انجام داد؟

همانطور که پیش از این اشاره کردیم، کارفرما باید برای انجام یک مصاحبه حرفه‌ای آماده باشد. این موضوع نیز به دانستن اینکه در مصاحبه استخدامی چه بپرسیم، محدود نیست. در ادامه اقداماتی که پیش از شروع مصاحبه و حین آن باید انجام دهید را بیان کرده‌ایم.

• رزومه و مدارک ارائه شده از سوی کارجو را بخوانید تا هنگام آغاز جلسه اطلاعات کلی در مورد او داشته باشید.
• روند مشخصی برای مصاحبه داشته باشید. سعی کنید این روند برای همه کارجویان یکسان باشد تا بتوانید بررسی عادلانه روی تمام متقاضیان داشته باشید.
• هنگام صحبت کردن با کارجو به ویژگی‌هایی که برای موقعیت شغلی مورد نظرتان روی کاغذ نوشته بودید، توجه کنید. حین مصاحبه می‌توانید متوجه شوید که آیا کارجو ویژگی‌های مورد نظر شما را دارد یا خیر.
• تصمیم خود را به کارجو اطلاع دهید و او را نگران رها نکنید.
• به سبک صحبت کردن، پوشش و رفتار کارجو حین مصاحبه توجه داشته باشید.
• توجه کنید که کارجو بیشتر درباره چه چیزی صحبت می‌کند. نکات منفی شغل قبلی‌اش را می‌گوید یا به آینده و موفقیت توجه دارد.
• برای مصاحبه یک اتاق ساکت و آرام را در نظر بگیرید تا رفت و آمد حواستان را پرت نکند . در حین یک مصاحبه به تلفن ها جواب ندهید و از منشی خود بخواهید تا این کار را برای شما انجام دهد.

نکته آخر

اکنون نه تنها می‌دانیم که در مصاحبه استخدامی چه بپرسیم، بلکه توانایی انتخاب بهترین فرد از بین کارجویان و تحلیل پرسش‌های آن‌ها را نیز داریم. استفاده از همین نکات ساده اما کلیدی به شما کمک می‌کند بهترین فرد را استخدام کنید. اما آموزش‌های حرفه‌ای‌تر استخدامی ، مسیر را برایتان هموارتر می‌کند. به یاد داشته باشید که مصاحبه شغلی همانقدر که برای شما اهمیت دارد، برای کارجو نیز مهم است. چرا که تا حدی با شما به عنوان یکی از مهم‌ترین همکاران خود آشنا خواهد شد.
نظر شما درباره این سوالات مصاحبه استخدامی چیست؟ آیا موارد دیگری را نیز میتوانید به آن اضافه کنید؟ تجربه ی شما در استخدام کارمندان چیست؟